Shekel

Heimildir eru fyrir því að fyrsti peningurinn sem notast var við var í Babylon til forna. Það var vissulega fyrir mína tíma (Hammurabis). Hver peningur hafði fast gildi, sem var ákveðið magn af byggi eða shekel. Nú í dag er komið nýtt kerfi, kerfi sem hagfræðingum einum er mögulegt að skilja. Blessunarlega er ágætis afsökun að vanþekkja hagfræðina, og ætla ég mér að mestu að skýla mér bakvið það.

Óskandi væri að Hammurabi væri hagmæltur rithöfundur líkt og L. Frank Baum (Wizard of OZ), myndi ég skrifa hápólitíska allegoriu um það hvað sé rétt að gera í stöðunni. Hammurabi er það ekki en hann getur gert eitt. Dregið sömu ályktanir af sögunni og Tréi (baum=tré) þá sjáum við að kjósandinn getur hjálpað sér sjálfur (silfur skór Dórothy var myndlíking við atkvæði) auk þess að ferðast eftir veg íhaldsins (yellow brick road var allegoria fyrir gull standardinn eða status quo).

Að notast við gullfótinn er víst löngu úrellt fyrirbæri,  núna í dag eru peningar orðið verkfæri markaðarins, og í raun engin trygging fyrir því að einhver verðmæti séu þar að baki (ef undan er skilinn lítilsháttar gjaldeyrisforði seðlabankans).  Notast er við svokallaða "Fiat Money" , peningar sem metnir eru frjálst af markaði. Peningarnir ráðast að miklu af framboði og eftirspurn.

Í kjölfar láns-hæfis-mats-lækkun íslenska ríkisins lækkaði gengi krónunnar um einhver prómill. Markaðurinn er ekki lengi að taka við sér og kaupa krónur fyrir 10 milljarða, sem skýrir þessa hækkun.

Megin ákvörðunar-þáttur gengis gjaldeyris er þó hugtak Gustavs Cassels, Pruchasing Power Parity. Það má því segja að gengið hafi hækkað vegna þess að kaupmáttur hafi aukist. Hammurabi vonar það allavegana.

Krónan styrkist þrátt fyrir lækkaða lánshæfiseinkunn